Details
Objectnummer19441
BeschrijvingFoto's uit nalatenschap van Sabine Louise Engeline ('Sabine' ) Zuur (Semarang, 15 juli 1918 - Wassenaar, 4 juli 2012). Verzetsdeelneemster.
Vooroorlogse foto’s van of met (betrekking tot) Sabine Zuur. Betreft:
-Foto van Sabine Zuur (waarschijnlijk) op drie jarige leeftijd. Betreft een afbeelding van Sabine Zuur met kort haar, in witte kleding, en in haar linkerarm een kitten. Aan de achterzijde van de foto handgeschreven notities van Sabine Zuur met betrekking tot de leeftijd van haar broers, haar geboorte datum en plaats, en plaats waar de foto (mogelijk) is gemaakt: ‘Laan Wiechert, wijk Weltevreden, van Batavia’, zd.
-Portretfoto van Sabine Zuur [digitaal]. Betreft een foto van Sabine zuur (vanaf borsthoogte) op veertien- of vijftienjarige leeftijd, zd.
-Foto van Sabine Zuur samen met haar drie broers [digitaal]. Betreft een foto van Sabine Zuur op vier- of vijfjarige leeftijd, die samen met haar broers, op volgorde van leeftijd, naast elkaar staan. Twee oudste broers ‘Loek’ en ‘Joop’ gekleed in wit colbert, overhemd en stropdas. Jongste broer ‘Han’ gekleed in matrozenkiel. Sabine Zuur achteraan gekleed in het wit.
-Foto van het gezin Zuur op nieuwjaarsdag 1929 [digitaal]. Betreft een foto van de ouders van Sabine Zuur die samen met hun drie zonen en dochter Sabine naast elkaar op een boulevard lopen. V.l.n.r. Louis Henri (‘Loek’), vader Ludovicus Jacobus Maria (‘Louis’) Zuur, Sabine Louise Engeline, moeder Sabina Henriette (‘Bien’) Schlette, Johan Ernst Jacobus (‘Joop’), Henri Louis (‘Han’), dd. 1-1-1929.
-Foto van Sabine Zuur samen met haar moeder [digitaal]. Foto van Sabine Zuur die gearmd aan haar moeders linkerzijde op straat in Den Haag loopt. Moeder, Sabina Henriette (‘Bien’) Schlette, gekleed in donkere jurk met motief, en zonnehoed op het hoofd. En Sabine Zuur gekleed in een witte jurk, wit hoedje op het hoofd, en donkere jas over haar linker arm geslagen, zd.
Vooroorlogse foto’s met Sabine Zuur en derden. Betreft:
-Groepsfoto van in galakleding gehulde mensen. Op de foto Sabine Zuur uiterst rechts. Aan de achterzijde handgeschreven: ‘fuif in Gaillard, 6 jan. 1934.’en: ‘ik helemaal rechts vooraan zittend op podium in (eerste) gele avondjurk met Hans Larive aan de linkerkant (valt eraf)’’.
-Groepsfoto van feestelijk geklede mensen (hoofdzakelijk jongeren) in een huiskamer. Aan de rechterkant achterin, zittend op de vloer tussen twee mannen met hoofddeksel zit Sabine Zuur. Aan de achterzijde handgeschreven notitie: ‘13 november 1937 in huize Meeuwse’, en de foto nagetekend met daarbij vermeld de namen van de op de foto afgebeelde personen.
-Foto met tien mensen in galakleding in een eetgelegenheid. Midden voor een tafel met midden rechts, tussen twee mannen in smoking, Sabine Zuur. Aan de achterzijde handgeschreven: ‘1939? In Chateau Bleu’, en de namen van enkele op de foto afgebeelde personen: onder andere Herbert Mayer en diens verloofde Molly Beukers.
-Foto van toeschouwers langs een paardenbak. Op het balkon midden zittend Sabine Zuur. Aan de achterkant handgeschreven: ‘iets met de Leidse Studenten. Ik op balkon, +/- 1937’.
-Groepsfoto met 18 personen. Betreft allen mannen, verkleed als vrouw, politieagent of in een andere rol. Foto is op de voorzijde links onderaan gedateerd 27-9-1934.
Serie van vijf groepsfoto’s uit augustus 1939, waarvan vier met vrienden van en een met Sabine Zuur op een strand. Betreft:
1. Strandfoto, met op de voorgrond een man in zwemboek met klein meisje op schoot. Op de achtergrond, liggend op haar buik, Sabine Zuur. Aan achterzijde van de foto handgeschreven: ‘Bibi, Teddy, ik. 20 aug. 1939.’
2. Groepsfoto van twee mannen en vijf vrouwen, gekleed in badkleding. Op de achterste rij vier naast elkaar zittende vrouwen met tussen hun in een achteroverliggende man, betreft Erik Hazelhoff Roelfzema. Op de voorgrond naast elkaar liggend een man de beide hande boven zijn ogen houd en een vrouw met tijdschrift op schoot en een (zonnen)bril in de handen. Aan de achterzijde van de foto staan de namen van op de foto afgebeelde personen genoteerd, augustus 1939.
3. Groepsfoto met vier mannen en drie vrouwen in badkleding. Aan de achterzijde staan de namen van de afgebeelde personen genoteerd, en een opmerking met betrekking tot de positie van een van de vrouwen tijdens de oorlogsjaren, augustus 1939.
4. Groepsfoto met een man en vier vrouwen. Betreft een foto van 4 vrouwen in badkleding zittend op een kleed op het zand met tussen hun in een achteroverleunende man in een stoel. Op de voorgrond staat een bordje met de tekst: ‘Verzoeke het water niet te verontreinigen’. Aan de achterzijde van de foto handgeschreven namen van afgebeelde personen, augustus 1939.
5. Foto van een man en twee vrouwen gekleed in badkleding, die naast elkaar zitten op een trap bij (waarschijnlijk) badhokjes op een strand. Aan achterzijde van de foto handgeschreven de namen van de afgebeelde personen, augustus 1939.
Foto’s van Sabine Zuur en/of derden uit de periode tussen 1940 tot en met 1942. Betreft:
-Foto van Sabine Zuur [reproductie/digitaal], in 1940. Zuur, gefotografeerd vanaf borsthoogte, kijkt lachend in de camera, en is gekleed in een donkere blouse met motief.
-Foto van Sabine Zuur zittend op het strand van Scheveningen strand, te midden van nog 3 anderen personen. Op de foto rechts van haar een man (Ernest van Hardenbroek) die een pijp aansteekt, en links van haar een vrouw (Fifi) met zonnebril op. Helemaal links op de foto een man met een handdoek om de linker schouder (Harry). Aan de achterzijde van de foto handgeschreven: ‘juli 1940, Scheveningen. Harry - Fifi - ik - Ernest v. Hardenbroek’.
-Groepsfoto met onder anderen Sabine Zuur, Gerard Vinkesteijn, en Adriën (‘Broer’) Moonen. Links in de schommelstoel, met ontbloot bovenlijf ‘Gerard’ [Gerard Vinkesteijn] voorover gebogen naar de links van hem op de grond zittende Sabine Zuur. Naast Vinkesteijn in de schommelstoel een vrouw ‘Aat’ met naast haar een kind. Helemaal rechts in de schommelstoel, gekleed in een licht overhemd, Adriën (‘Broer’) Moonen. Rechts van hem zit op de grond een in colbert en stropdas geklede man ‘Sutorius’. Aan achterzijde van de foto handgeschreven de namen van alle personen op de foto en de notitie: ‘Bij Gerard’, dd. 7-6-1941.
- Foto van Sabine Zuur, Gerard Vinkesteijn, en Broer Moonen. Sabine Zuur, gekleed in een jurk, zittend in een tuin onder een boog gevormd door de benen van Adriën (‘Broer’) Moonen en Gerard Vinkesteijn, die aan weerszijden van Zuur op hun hoofd staan, hun benen in de lucht steken en hun voeten tegen elkaar duwen. Aan achterzijde van de foto handgeschreven notitie: ‘Broer, ik, Gerard. Bij Gerard in de tuin’, dd. 7-6-1941.
-Foto van Sabine Zuur die ondersteboven hangt aan een rekstok. Rechts op foto staat Adriën (‘Broer’) Moonen, gekleed in licht overhemd met stropdas, die toekijkt. Aan de achterzijde van de foto staat handgeschreven: ‘Broer en ik (bij Gerard)’, dd. 15-6-1941.
-Groepsfoto van vijf volwassenen en zes kinderen op straat in Scheveningen. Op de achterste rij staan de volwassenen, waarvan de tweede van rechts Sabine Zuur. Zuur gekleed in een zwarte jurk met lichte hoed op het hoofd. Rechts van Zuur staat een man (Reinier Muller), aan haar linkerzijde Gerard Vinkesteijn, links van Vinkesteijn een vrouw (Sophietje Rouppe van der Voort), en links van haar een man (Dick van Niekerk). Aan de achterzijde notities en een stempel van “Foto-Bureau Th. Kalkoen. Repelaerstraat 11, Den Haag”. Scheveningen, dd. 12-7-1941.
-Foto van een gearmd lopende Gerard Vinkesteijn, Sophietje Rouppe van de Voort en Dick van Niekerk. Betreft een foto op straat in Scheveningen. Links op de foto Gerard Vinkesteijn gekleed in een licht pak met stropdas met ruitmotief, links van hem Sophietje Rouppe van der Voort gekleed in een lichte jurk en een donker jasje, en links van haar Dick van Niekerk met pijp in de mond en gekleed in een licht colbert met stropdas en donkere broek. Aan de achterzijde notities en een stempel van “Foto-Bureau Th. Kalkoen. Repelaerstraat 11, Den Haag”. Scheveningen, dd. 12-7-1941.
-Foto van de achterzijde van een zeilboot met daarin vier opvarenden. Op de achtersteven met opgetrokken benen zit Sabine Zuur. Rechts achter haar in de boot met witte trui ‘Gerard’ (waarschijnlijk) Vinkesteijn. Aan achterzijde van de foto handgeschreven notitie: ‘Ik, broer, Frans, Gerard. Aug. ‘41, Loosdrecht.’
-Foto van een zeilboot met 3 opvarenden, en een volgboot met 2 inzittenden. In de zeilboot links op de foto aan het roer, gekleed in witte korte broek en trui en donkere schippers pet op het hoofd, Gerard [Vinkesteijn]. Aan de achterkant van de foto handgeschreven notitie: ‘Gerard, Dod, Frans. Achteraan: Harry + Fifi. Loosdrecht, aug ‘41’.
-Foto van Sabine Zuur. Zuur gekleed in een zwart-wit geruit jasje, zittend met haar rechterarm onder haar hoofd, oktober 1941.
-Foto van Sabine Zuur die vanuit een open raam naar buiten kijkt. Zuur heeft haar linkerarm onder haar hoofd en haar rechterarm rustend op haar linker bovenarm. Aan de achterzijde van de foto handgeschreven: ‘In het huisje van Gerard Vinkesteijn in Wassenaar’, 1941.
-Portretfoto (reproductie) van Sabine Zuur. Zuur van rechts gefotografeerd, heeft het haar achterover en een gestreept sjaaltje om haar hals, ongedateerd.
Serie van 4 foto’s, (waarschijnlijk) gemaakt aan boord van “De Brasem”, uit augustus 1942. Betreft:
-Foto (in drievoud, waarvan 2 reproducties) van Sabine Zuur met haar rechterarm onder haar hoofd, kijkend in de camera. Aan de achterkant van de foto handgeschreven: ‘Sabine. 1 aug. 1942 “De Brasem”’.
-Foto van Sabine Zuur. Zuur zittend in een boot met het rechterbeen opgetrokken, en haar rechterhand rustend op haar rechtervoet en haar linkerarm rustend op haar linkerbeen. Zuur is gekleed in een trui met korte mouwen en een witte korte broek/rok met donkere krijtstreep, en witte lage gympen. Op de achtergrond een boot met de naam ‘Snip’.
-Foto van Sabine zuur, gefotografeerd vanaf borsthoogte van de rechterzijde. Zuur is gekleed in een trui en heeft een donkere schippers pet op het hoofd, 1942.
-Foto van Sabine Zuur, lachend kijkend in de camera, met schippers pet op het hoofd [digitaal]. Op de knie van een opgetrokken been rusten haar rechterhand, dat een gevuld wijnglas vast heeft, en haar linkerarm met om haar pols een horloge, 1942.
Naoorlogse foto’s van Sabine Zuur:
-Foto van Sabine Zuur samen met twee voormalig medegevangenen uit Ravensbruck: Hetty de Stoppelaar en Lou Versteyen. Sabine Zuur is gekleed in een witte blouse met lichte rok. Aan haar linkerzijde staat een onbekende man. Aan de linkerzijde van de man staat Hetty de Stoppelaar, gekleed in witte blouse en rok, met links van haar Lou Versteyen, gekleed in witte jurk met stippelmotief, ongedateerd.
-Foto van Sabine Zuur zittend op het dek van een boot. Zuur kijkt lachend omhoog in de camera terwijl ze een tas open maakt. Aan de achterzijde geschreven: ‘Voor mams van Sabine’, september 1945.
-Huwelijksfoto van Sabine Zuur met Peter Tazelaar [digitaal]. Sabine Zuur gekleed in een donkere lange jas, donker hoedje, in haar linkerhand een handtas, en op haar jas een corsage. Zuur gearmd aan de linkerzijde van Peter Tazelaar, die gekleed is in militairuniform met een baret op het hoofd, 12-12-1946.
-Foto van Sabine Zuur en Peter Tazelaar. Foto van Sabine Zuur, gekleed in een donkere lange jas en donker hoedje op het hoofd, gearmd aan de rechterzijde van Peter Tazelaar. Tazelaar gekleed in pak en half lange jas, en in zijn linkerhand een koffertje, februari 1947.
-Kleurenfoto van Sabine Zuur (op 55 jarige leeftijd). Zuur die in de camera kijkt, en met haar linkerarm onder haar hoofd zit, ongedateerd.
-Kleurenfoto van een internationale herdenking in Mauthausen in 1986. Op de voorgrond 6 mensen, waarvan 1 Sabine Zuur, die elk een uiteinde van een grote Nederlandse vlag vasthouden, ongedateerd.
Foto’s van derden. Betreft:
-Naoorlogse portretfoto van Sabina Henriette (‘Bien’) Schlette (moeder van Sabine Zuur) [digitaal]. Aan de achterzijde handgeschreven: ‘Aan Bieneke, Peter en Eva’ tje van hun zoo liefhebbende moeder en oma. Den Haag oct. ‘49’.
-Naoorlogse portretfoto van Sabina Henriette (‘Bien’) Schlette (moeder van Sabine Zuur), ongedateerd.
-Portretfoto van man (Willem Broek Sr.) met armen over elkaar, gekleed in een regenjas, gleufhoed op het hoofd, en pijp in de mond. Rechts onderaan in reliëf afdruk van “Foto Americaine. Haag”. Aan de achterkant handgeschreven: ‘Willem Broek Sr.’, zd.
-Portretfoto van jongeman (Wim Broek Jr.), gekleed in een donkere jas, en overhemd met stropdas. Rechts onderaan een reliëf afdruk van “Foto Americaine. Haag”. Aan de achterkant handgeschreven: ‘Wim Broek Jr.’, zd.
4 foto’s van of met Gerard Vinkesteijn. Betreft:
-Foto van Gerard Vinkesteijn. Vinkesteijn gekleed in een wit overhemd met korte mouwen, een witte broek, en een schippers pet op het hoofd. Vinkesteijn heeft Zijn linkerhand in zijn linker broekzak, dd. 5-7-1941.
-Foto van Gerard Vinkesteijn met zijn zus en moeder. Vinkesteijn zittend in een schommelbank, tussen zijn zus (links op de foto met hond) en moeder (rechts op de foto), juli 1941.
-Foto van een waterplas gezien vanaf een boot. Rechts onderaan twee hoofden waarvan het gezicht van (waarschijnlijk) een opzij kijkende Gerard Vinkesteijn, met schippers pet, gedeeltelijk zichtbaar is. Oud-Loosdrecht, dd. 23-8-1941.
-Foto van Gerard Vinkesteijn. Vinkesteijn gekleed in donker pak met stropdas, en witte pochet die uit zijn linkerborstzak steekt. Wassenaar, 1941/1942.
-Foto van 4 muzikanten (v.l.n.r. contrabassist, accordeonnist, violist en gitarist) in een tuin. Aan de achterzijde handgeschreven notitie: ‘ het muziekje op Meerrust’, dd. 14-7-1941.
-2 naoorlogse kleurenfoto’s van kledingstukken, 2 kousen en 1 onderbroek, door Sabine Zuur gemaakt en gedragen tijdens haar gevangenschap in concentratiekamp Ravensbrück. Aan de achterzijde van beide foto’s handgeschreven notities. Daarvan op 1 foto notities van Sabine Zuur met betrekking tot de kledingstukken en haar verblijf in Ravensbrück, en de andere foto met Engelstalige notitie van (waarschijnlijk van de dochter van Sabine Zuur) met vragende opmerking dat de kledingstukken mogelijk in bezit van het Rijksmuseum zijn.
-Naoorlogse kleurenfoto van prins Bernhard bij een gedenkmonument in voormalig concentratiekamp Mauthausen.
Ongedateerde foto's van derden. Betreft:
-Ongedateerde portretfoto van Elizabeth (‘Molly’) Beukers (vriendin van Sabine Zuur). Aan de achterzijde van de foto door Sabine Zuur handgeschreven uiteenzetting met betrekking tot haar relatie met Beukers.
-Foto, ongedateerd, van architect Hans Madlener op vijfentwintigjarige leeftijd. Madlener zittend op de opstap aan de zijkant van een open klassieke auto. Man is gekleed in een donkere jas, een kniebroek en geruite sokken. Aan de achterzijde handgeschreven tekst van Sabine Zuur met betrekking tot Madlener. Betreft onder andere dat Zuur Madlener kende uit Hilversum, dat hij naar Zuid-Afrika emigreerde en hem pas jaren later na de oorlog weer terugzag.
-Ongedateerde foto van ruiters te paard.
-19 (vooroorlogse) foto’s met afbeeldingen van Nederlandse militairen, in gemotoriseerde voertuigen, alsook artilleristen te paard, gekleed in ceremoniële uniformen. Op 15 foto’s zit aan de achterzijde het stempel van fotobureau “Gazendam” te Arnhem, met aanduiding als (auteurs)rechthebbende; betreft (waarschijnlijk) fotograaf Albert Jan Gazendam (1893-1943). Op twee foto’s aan de achterzijde een handgeschreven notitie met verwijzing naar de ere escorte van de Rijdende Artillerie, en de “Gele Rijders”. De foto's hebben betrekking op Johan Willem Yoshitaro (‘Taro’) Roeper-Bosch, die voor de oorlog bij de Gele Rjders zat.
Sabine Zuur was het vierde en jongste kind van het echtpaar Ludovicus Jacobus Maria (‘Louis’) Zuur (1875-1931) en Sabina Henriëtte (‘Bien’) Schlette (1882-1964). Sabine Zuur had drie oudere broers: Louis Henri (‘Loek’), Johan Ernst Jacobus (‘Joop’), en Henri Louis (‘Han’). Voor de oorlog verloofde Zuur zich met de Nederlandse luchtmachtpiloot Johan Willem Yoshitaro (‘Taro’) Roeper-Bosch. Roeper-Bosch verongelukte echter op 21 oktober 1941 in dienst van de Royal Air Force (RAF). In de eerste oorlogsjaren werd Zuur actief voor het verzet. Via binnenhuisarchitect Gerard Vinkesteijn en inspecteur van de Haagse politie Adriën (‘Broer’) Moonen raakte ze betrokken bij de Ordedienst (OD). Voor de OD zocht Zuur onder andere naar betrouwbare adressen voor onderduikers, en verrichte ze koerierswerk. In haar eigen woning in Den Haag gaf Sabine ook zelf onderdak aan onderduikers. Dit betrof onder anderen Engelandvaarder en Zuur haar latere echtgenoot Peter Tazelaar. Nadat eerst Gerard Vinkesteijn en Broer Moonen waren gearresteerd werd ook Zuur op 28 april 1943 opgepakt. Ze werd opgesloten in de gevangenis in de Havenstraat in Amsterdam, en meermaals verhoord in het hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst (SD) in de Euterpestraat. Op 25 augustus 1943 werd Zuur overgebracht naar de Kriegswehrmachtgefängnis in Utrecht. In Utrecht werd ze op 27 augustus berecht, en veroordeeld voor spionage en Feindbegünstigung. Op 9 oktober 1943 werd Zuur naar Kamp Amersfoort gebracht. Na enkele weken werd ze als Nacht-und-Nebelgevangene op transport naar Duitsland gezet. Daar kwam ze op 1 november 1943 in concentratiekamp Ravensbrück aan. In Ravensbrück verrichte Zuur dwangarbeid, en werkte ze in de Siemensfabriek. Na een verblijf van anderhalf jaar werd ze op 2 maart 1945 vanuit Ravensbrück op transport gezet naar concentratiekamp Mauthausen. In Mauthausen verbleef Zuur in eerste instantie in de ziekenboeg met een gebroken enkel. In de ziekenboeg leerde Zuur een Duitse medegevangene, Franz Joseph Gebele, kennen door wiens hulp ze het concentratiekamp overleefde. Zie VMA 19440 voor het archief van Sabine Zuur
Vooroorlogse foto’s van of met (betrekking tot) Sabine Zuur. Betreft:
-Foto van Sabine Zuur (waarschijnlijk) op drie jarige leeftijd. Betreft een afbeelding van Sabine Zuur met kort haar, in witte kleding, en in haar linkerarm een kitten. Aan de achterzijde van de foto handgeschreven notities van Sabine Zuur met betrekking tot de leeftijd van haar broers, haar geboorte datum en plaats, en plaats waar de foto (mogelijk) is gemaakt: ‘Laan Wiechert, wijk Weltevreden, van Batavia’, zd.
-Portretfoto van Sabine Zuur [digitaal]. Betreft een foto van Sabine zuur (vanaf borsthoogte) op veertien- of vijftienjarige leeftijd, zd.
-Foto van Sabine Zuur samen met haar drie broers [digitaal]. Betreft een foto van Sabine Zuur op vier- of vijfjarige leeftijd, die samen met haar broers, op volgorde van leeftijd, naast elkaar staan. Twee oudste broers ‘Loek’ en ‘Joop’ gekleed in wit colbert, overhemd en stropdas. Jongste broer ‘Han’ gekleed in matrozenkiel. Sabine Zuur achteraan gekleed in het wit.
-Foto van het gezin Zuur op nieuwjaarsdag 1929 [digitaal]. Betreft een foto van de ouders van Sabine Zuur die samen met hun drie zonen en dochter Sabine naast elkaar op een boulevard lopen. V.l.n.r. Louis Henri (‘Loek’), vader Ludovicus Jacobus Maria (‘Louis’) Zuur, Sabine Louise Engeline, moeder Sabina Henriette (‘Bien’) Schlette, Johan Ernst Jacobus (‘Joop’), Henri Louis (‘Han’), dd. 1-1-1929.
-Foto van Sabine Zuur samen met haar moeder [digitaal]. Foto van Sabine Zuur die gearmd aan haar moeders linkerzijde op straat in Den Haag loopt. Moeder, Sabina Henriette (‘Bien’) Schlette, gekleed in donkere jurk met motief, en zonnehoed op het hoofd. En Sabine Zuur gekleed in een witte jurk, wit hoedje op het hoofd, en donkere jas over haar linker arm geslagen, zd.
Vooroorlogse foto’s met Sabine Zuur en derden. Betreft:
-Groepsfoto van in galakleding gehulde mensen. Op de foto Sabine Zuur uiterst rechts. Aan de achterzijde handgeschreven: ‘fuif in Gaillard, 6 jan. 1934.’en: ‘ik helemaal rechts vooraan zittend op podium in (eerste) gele avondjurk met Hans Larive aan de linkerkant (valt eraf)’’.
-Groepsfoto van feestelijk geklede mensen (hoofdzakelijk jongeren) in een huiskamer. Aan de rechterkant achterin, zittend op de vloer tussen twee mannen met hoofddeksel zit Sabine Zuur. Aan de achterzijde handgeschreven notitie: ‘13 november 1937 in huize Meeuwse’, en de foto nagetekend met daarbij vermeld de namen van de op de foto afgebeelde personen.
-Foto met tien mensen in galakleding in een eetgelegenheid. Midden voor een tafel met midden rechts, tussen twee mannen in smoking, Sabine Zuur. Aan de achterzijde handgeschreven: ‘1939? In Chateau Bleu’, en de namen van enkele op de foto afgebeelde personen: onder andere Herbert Mayer en diens verloofde Molly Beukers.
-Foto van toeschouwers langs een paardenbak. Op het balkon midden zittend Sabine Zuur. Aan de achterkant handgeschreven: ‘iets met de Leidse Studenten. Ik op balkon, +/- 1937’.
-Groepsfoto met 18 personen. Betreft allen mannen, verkleed als vrouw, politieagent of in een andere rol. Foto is op de voorzijde links onderaan gedateerd 27-9-1934.
Serie van vijf groepsfoto’s uit augustus 1939, waarvan vier met vrienden van en een met Sabine Zuur op een strand. Betreft:
1. Strandfoto, met op de voorgrond een man in zwemboek met klein meisje op schoot. Op de achtergrond, liggend op haar buik, Sabine Zuur. Aan achterzijde van de foto handgeschreven: ‘Bibi, Teddy, ik. 20 aug. 1939.’
2. Groepsfoto van twee mannen en vijf vrouwen, gekleed in badkleding. Op de achterste rij vier naast elkaar zittende vrouwen met tussen hun in een achteroverliggende man, betreft Erik Hazelhoff Roelfzema. Op de voorgrond naast elkaar liggend een man de beide hande boven zijn ogen houd en een vrouw met tijdschrift op schoot en een (zonnen)bril in de handen. Aan de achterzijde van de foto staan de namen van op de foto afgebeelde personen genoteerd, augustus 1939.
3. Groepsfoto met vier mannen en drie vrouwen in badkleding. Aan de achterzijde staan de namen van de afgebeelde personen genoteerd, en een opmerking met betrekking tot de positie van een van de vrouwen tijdens de oorlogsjaren, augustus 1939.
4. Groepsfoto met een man en vier vrouwen. Betreft een foto van 4 vrouwen in badkleding zittend op een kleed op het zand met tussen hun in een achteroverleunende man in een stoel. Op de voorgrond staat een bordje met de tekst: ‘Verzoeke het water niet te verontreinigen’. Aan de achterzijde van de foto handgeschreven namen van afgebeelde personen, augustus 1939.
5. Foto van een man en twee vrouwen gekleed in badkleding, die naast elkaar zitten op een trap bij (waarschijnlijk) badhokjes op een strand. Aan achterzijde van de foto handgeschreven de namen van de afgebeelde personen, augustus 1939.
Foto’s van Sabine Zuur en/of derden uit de periode tussen 1940 tot en met 1942. Betreft:
-Foto van Sabine Zuur [reproductie/digitaal], in 1940. Zuur, gefotografeerd vanaf borsthoogte, kijkt lachend in de camera, en is gekleed in een donkere blouse met motief.
-Foto van Sabine Zuur zittend op het strand van Scheveningen strand, te midden van nog 3 anderen personen. Op de foto rechts van haar een man (Ernest van Hardenbroek) die een pijp aansteekt, en links van haar een vrouw (Fifi) met zonnebril op. Helemaal links op de foto een man met een handdoek om de linker schouder (Harry). Aan de achterzijde van de foto handgeschreven: ‘juli 1940, Scheveningen. Harry - Fifi - ik - Ernest v. Hardenbroek’.
-Groepsfoto met onder anderen Sabine Zuur, Gerard Vinkesteijn, en Adriën (‘Broer’) Moonen. Links in de schommelstoel, met ontbloot bovenlijf ‘Gerard’ [Gerard Vinkesteijn] voorover gebogen naar de links van hem op de grond zittende Sabine Zuur. Naast Vinkesteijn in de schommelstoel een vrouw ‘Aat’ met naast haar een kind. Helemaal rechts in de schommelstoel, gekleed in een licht overhemd, Adriën (‘Broer’) Moonen. Rechts van hem zit op de grond een in colbert en stropdas geklede man ‘Sutorius’. Aan achterzijde van de foto handgeschreven de namen van alle personen op de foto en de notitie: ‘Bij Gerard’, dd. 7-6-1941.
- Foto van Sabine Zuur, Gerard Vinkesteijn, en Broer Moonen. Sabine Zuur, gekleed in een jurk, zittend in een tuin onder een boog gevormd door de benen van Adriën (‘Broer’) Moonen en Gerard Vinkesteijn, die aan weerszijden van Zuur op hun hoofd staan, hun benen in de lucht steken en hun voeten tegen elkaar duwen. Aan achterzijde van de foto handgeschreven notitie: ‘Broer, ik, Gerard. Bij Gerard in de tuin’, dd. 7-6-1941.
-Foto van Sabine Zuur die ondersteboven hangt aan een rekstok. Rechts op foto staat Adriën (‘Broer’) Moonen, gekleed in licht overhemd met stropdas, die toekijkt. Aan de achterzijde van de foto staat handgeschreven: ‘Broer en ik (bij Gerard)’, dd. 15-6-1941.
-Groepsfoto van vijf volwassenen en zes kinderen op straat in Scheveningen. Op de achterste rij staan de volwassenen, waarvan de tweede van rechts Sabine Zuur. Zuur gekleed in een zwarte jurk met lichte hoed op het hoofd. Rechts van Zuur staat een man (Reinier Muller), aan haar linkerzijde Gerard Vinkesteijn, links van Vinkesteijn een vrouw (Sophietje Rouppe van der Voort), en links van haar een man (Dick van Niekerk). Aan de achterzijde notities en een stempel van “Foto-Bureau Th. Kalkoen. Repelaerstraat 11, Den Haag”. Scheveningen, dd. 12-7-1941.
-Foto van een gearmd lopende Gerard Vinkesteijn, Sophietje Rouppe van de Voort en Dick van Niekerk. Betreft een foto op straat in Scheveningen. Links op de foto Gerard Vinkesteijn gekleed in een licht pak met stropdas met ruitmotief, links van hem Sophietje Rouppe van der Voort gekleed in een lichte jurk en een donker jasje, en links van haar Dick van Niekerk met pijp in de mond en gekleed in een licht colbert met stropdas en donkere broek. Aan de achterzijde notities en een stempel van “Foto-Bureau Th. Kalkoen. Repelaerstraat 11, Den Haag”. Scheveningen, dd. 12-7-1941.
-Foto van de achterzijde van een zeilboot met daarin vier opvarenden. Op de achtersteven met opgetrokken benen zit Sabine Zuur. Rechts achter haar in de boot met witte trui ‘Gerard’ (waarschijnlijk) Vinkesteijn. Aan achterzijde van de foto handgeschreven notitie: ‘Ik, broer, Frans, Gerard. Aug. ‘41, Loosdrecht.’
-Foto van een zeilboot met 3 opvarenden, en een volgboot met 2 inzittenden. In de zeilboot links op de foto aan het roer, gekleed in witte korte broek en trui en donkere schippers pet op het hoofd, Gerard [Vinkesteijn]. Aan de achterkant van de foto handgeschreven notitie: ‘Gerard, Dod, Frans. Achteraan: Harry + Fifi. Loosdrecht, aug ‘41’.
-Foto van Sabine Zuur. Zuur gekleed in een zwart-wit geruit jasje, zittend met haar rechterarm onder haar hoofd, oktober 1941.
-Foto van Sabine Zuur die vanuit een open raam naar buiten kijkt. Zuur heeft haar linkerarm onder haar hoofd en haar rechterarm rustend op haar linker bovenarm. Aan de achterzijde van de foto handgeschreven: ‘In het huisje van Gerard Vinkesteijn in Wassenaar’, 1941.
-Portretfoto (reproductie) van Sabine Zuur. Zuur van rechts gefotografeerd, heeft het haar achterover en een gestreept sjaaltje om haar hals, ongedateerd.
Serie van 4 foto’s, (waarschijnlijk) gemaakt aan boord van “De Brasem”, uit augustus 1942. Betreft:
-Foto (in drievoud, waarvan 2 reproducties) van Sabine Zuur met haar rechterarm onder haar hoofd, kijkend in de camera. Aan de achterkant van de foto handgeschreven: ‘Sabine. 1 aug. 1942 “De Brasem”’.
-Foto van Sabine Zuur. Zuur zittend in een boot met het rechterbeen opgetrokken, en haar rechterhand rustend op haar rechtervoet en haar linkerarm rustend op haar linkerbeen. Zuur is gekleed in een trui met korte mouwen en een witte korte broek/rok met donkere krijtstreep, en witte lage gympen. Op de achtergrond een boot met de naam ‘Snip’.
-Foto van Sabine zuur, gefotografeerd vanaf borsthoogte van de rechterzijde. Zuur is gekleed in een trui en heeft een donkere schippers pet op het hoofd, 1942.
-Foto van Sabine Zuur, lachend kijkend in de camera, met schippers pet op het hoofd [digitaal]. Op de knie van een opgetrokken been rusten haar rechterhand, dat een gevuld wijnglas vast heeft, en haar linkerarm met om haar pols een horloge, 1942.
Naoorlogse foto’s van Sabine Zuur:
-Foto van Sabine Zuur samen met twee voormalig medegevangenen uit Ravensbruck: Hetty de Stoppelaar en Lou Versteyen. Sabine Zuur is gekleed in een witte blouse met lichte rok. Aan haar linkerzijde staat een onbekende man. Aan de linkerzijde van de man staat Hetty de Stoppelaar, gekleed in witte blouse en rok, met links van haar Lou Versteyen, gekleed in witte jurk met stippelmotief, ongedateerd.
-Foto van Sabine Zuur zittend op het dek van een boot. Zuur kijkt lachend omhoog in de camera terwijl ze een tas open maakt. Aan de achterzijde geschreven: ‘Voor mams van Sabine’, september 1945.
-Huwelijksfoto van Sabine Zuur met Peter Tazelaar [digitaal]. Sabine Zuur gekleed in een donkere lange jas, donker hoedje, in haar linkerhand een handtas, en op haar jas een corsage. Zuur gearmd aan de linkerzijde van Peter Tazelaar, die gekleed is in militairuniform met een baret op het hoofd, 12-12-1946.
-Foto van Sabine Zuur en Peter Tazelaar. Foto van Sabine Zuur, gekleed in een donkere lange jas en donker hoedje op het hoofd, gearmd aan de rechterzijde van Peter Tazelaar. Tazelaar gekleed in pak en half lange jas, en in zijn linkerhand een koffertje, februari 1947.
-Kleurenfoto van Sabine Zuur (op 55 jarige leeftijd). Zuur die in de camera kijkt, en met haar linkerarm onder haar hoofd zit, ongedateerd.
-Kleurenfoto van een internationale herdenking in Mauthausen in 1986. Op de voorgrond 6 mensen, waarvan 1 Sabine Zuur, die elk een uiteinde van een grote Nederlandse vlag vasthouden, ongedateerd.
Foto’s van derden. Betreft:
-Naoorlogse portretfoto van Sabina Henriette (‘Bien’) Schlette (moeder van Sabine Zuur) [digitaal]. Aan de achterzijde handgeschreven: ‘Aan Bieneke, Peter en Eva’ tje van hun zoo liefhebbende moeder en oma. Den Haag oct. ‘49’.
-Naoorlogse portretfoto van Sabina Henriette (‘Bien’) Schlette (moeder van Sabine Zuur), ongedateerd.
-Portretfoto van man (Willem Broek Sr.) met armen over elkaar, gekleed in een regenjas, gleufhoed op het hoofd, en pijp in de mond. Rechts onderaan in reliëf afdruk van “Foto Americaine. Haag”. Aan de achterkant handgeschreven: ‘Willem Broek Sr.’, zd.
-Portretfoto van jongeman (Wim Broek Jr.), gekleed in een donkere jas, en overhemd met stropdas. Rechts onderaan een reliëf afdruk van “Foto Americaine. Haag”. Aan de achterkant handgeschreven: ‘Wim Broek Jr.’, zd.
4 foto’s van of met Gerard Vinkesteijn. Betreft:
-Foto van Gerard Vinkesteijn. Vinkesteijn gekleed in een wit overhemd met korte mouwen, een witte broek, en een schippers pet op het hoofd. Vinkesteijn heeft Zijn linkerhand in zijn linker broekzak, dd. 5-7-1941.
-Foto van Gerard Vinkesteijn met zijn zus en moeder. Vinkesteijn zittend in een schommelbank, tussen zijn zus (links op de foto met hond) en moeder (rechts op de foto), juli 1941.
-Foto van een waterplas gezien vanaf een boot. Rechts onderaan twee hoofden waarvan het gezicht van (waarschijnlijk) een opzij kijkende Gerard Vinkesteijn, met schippers pet, gedeeltelijk zichtbaar is. Oud-Loosdrecht, dd. 23-8-1941.
-Foto van Gerard Vinkesteijn. Vinkesteijn gekleed in donker pak met stropdas, en witte pochet die uit zijn linkerborstzak steekt. Wassenaar, 1941/1942.
-Foto van 4 muzikanten (v.l.n.r. contrabassist, accordeonnist, violist en gitarist) in een tuin. Aan de achterzijde handgeschreven notitie: ‘ het muziekje op Meerrust’, dd. 14-7-1941.
-2 naoorlogse kleurenfoto’s van kledingstukken, 2 kousen en 1 onderbroek, door Sabine Zuur gemaakt en gedragen tijdens haar gevangenschap in concentratiekamp Ravensbrück. Aan de achterzijde van beide foto’s handgeschreven notities. Daarvan op 1 foto notities van Sabine Zuur met betrekking tot de kledingstukken en haar verblijf in Ravensbrück, en de andere foto met Engelstalige notitie van (waarschijnlijk van de dochter van Sabine Zuur) met vragende opmerking dat de kledingstukken mogelijk in bezit van het Rijksmuseum zijn.
-Naoorlogse kleurenfoto van prins Bernhard bij een gedenkmonument in voormalig concentratiekamp Mauthausen.
Ongedateerde foto's van derden. Betreft:
-Ongedateerde portretfoto van Elizabeth (‘Molly’) Beukers (vriendin van Sabine Zuur). Aan de achterzijde van de foto door Sabine Zuur handgeschreven uiteenzetting met betrekking tot haar relatie met Beukers.
-Foto, ongedateerd, van architect Hans Madlener op vijfentwintigjarige leeftijd. Madlener zittend op de opstap aan de zijkant van een open klassieke auto. Man is gekleed in een donkere jas, een kniebroek en geruite sokken. Aan de achterzijde handgeschreven tekst van Sabine Zuur met betrekking tot Madlener. Betreft onder andere dat Zuur Madlener kende uit Hilversum, dat hij naar Zuid-Afrika emigreerde en hem pas jaren later na de oorlog weer terugzag.
-Ongedateerde foto van ruiters te paard.
-19 (vooroorlogse) foto’s met afbeeldingen van Nederlandse militairen, in gemotoriseerde voertuigen, alsook artilleristen te paard, gekleed in ceremoniële uniformen. Op 15 foto’s zit aan de achterzijde het stempel van fotobureau “Gazendam” te Arnhem, met aanduiding als (auteurs)rechthebbende; betreft (waarschijnlijk) fotograaf Albert Jan Gazendam (1893-1943). Op twee foto’s aan de achterzijde een handgeschreven notitie met verwijzing naar de ere escorte van de Rijdende Artillerie, en de “Gele Rijders”. De foto's hebben betrekking op Johan Willem Yoshitaro (‘Taro’) Roeper-Bosch, die voor de oorlog bij de Gele Rjders zat.
Sabine Zuur was het vierde en jongste kind van het echtpaar Ludovicus Jacobus Maria (‘Louis’) Zuur (1875-1931) en Sabina Henriëtte (‘Bien’) Schlette (1882-1964). Sabine Zuur had drie oudere broers: Louis Henri (‘Loek’), Johan Ernst Jacobus (‘Joop’), en Henri Louis (‘Han’). Voor de oorlog verloofde Zuur zich met de Nederlandse luchtmachtpiloot Johan Willem Yoshitaro (‘Taro’) Roeper-Bosch. Roeper-Bosch verongelukte echter op 21 oktober 1941 in dienst van de Royal Air Force (RAF). In de eerste oorlogsjaren werd Zuur actief voor het verzet. Via binnenhuisarchitect Gerard Vinkesteijn en inspecteur van de Haagse politie Adriën (‘Broer’) Moonen raakte ze betrokken bij de Ordedienst (OD). Voor de OD zocht Zuur onder andere naar betrouwbare adressen voor onderduikers, en verrichte ze koerierswerk. In haar eigen woning in Den Haag gaf Sabine ook zelf onderdak aan onderduikers. Dit betrof onder anderen Engelandvaarder en Zuur haar latere echtgenoot Peter Tazelaar. Nadat eerst Gerard Vinkesteijn en Broer Moonen waren gearresteerd werd ook Zuur op 28 april 1943 opgepakt. Ze werd opgesloten in de gevangenis in de Havenstraat in Amsterdam, en meermaals verhoord in het hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst (SD) in de Euterpestraat. Op 25 augustus 1943 werd Zuur overgebracht naar de Kriegswehrmachtgefängnis in Utrecht. In Utrecht werd ze op 27 augustus berecht, en veroordeeld voor spionage en Feindbegünstigung. Op 9 oktober 1943 werd Zuur naar Kamp Amersfoort gebracht. Na enkele weken werd ze als Nacht-und-Nebelgevangene op transport naar Duitsland gezet. Daar kwam ze op 1 november 1943 in concentratiekamp Ravensbrück aan. In Ravensbrück verrichte Zuur dwangarbeid, en werkte ze in de Siemensfabriek. Na een verblijf van anderhalf jaar werd ze op 2 maart 1945 vanuit Ravensbrück op transport gezet naar concentratiekamp Mauthausen. In Mauthausen verbleef Zuur in eerste instantie in de ziekenboeg met een gebroken enkel. In de ziekenboeg leerde Zuur een Duitse medegevangene, Franz Joseph Gebele, kennen door wiens hulp ze het concentratiekamp overleefde. Zie VMA 19440 voor het archief van Sabine Zuur
TrefwoordZUUR, S.L.E.; ZUUR, H.L.; ZUUR, J.E.J.; ZUUR, L.H.; ZUUR, L.J.M.; ZUUR-SCHLETTE, S.H.; VINKESTEIJN, G.J.F.; MOONEN, A.; TAZELAAR, P.; HAZELHOFF ROELFZEMA, S. E.; STOPPELAAR, H. DE; VERSTEYEN, L.; BROEK, W.; VERZETSGROEP, OD; GEVANGENIS, AMSTELVEENSEWEG; GEVANGENIS, UTRECHT; RECHTSVERVOLGING, DOOR BEZETTER; CONCENTRATIEKAMP, AMERSFOORT; CONCENTRATIEKAMP, RAVENSBRUCK; CONCENTRATIEKAMP, MAUTHAUSEN; HERDENKING; NEDERLANDS-INDIË; DEN HAAG